Roaccutane sivilce ilacı bu sitede ne işi var diye düşünebilirsiniz ama bu sitede yayınlanmasının sebebi sroaccutane ın daha doğrusu silce ilaçlarının saçla ilişkisi olmasıdır. Roaccutane sivilce tedavisinde kullanılan hap şeklinde ilaçtır ve saç dökülmesi yapar. Benzerleri olan aknetrent ve zoretanin adlı tabletler de isotretionin içeren haplar saç dökülmesi yapar. Roaccutane saç dökülmesi sebebi şu şekilde izah edilmiştir. Biotidinaz eksikliğine sebep olarak vücuttaki biotin oranını düşürür, kandaki biotin azalınca saç kalitesi düşer ve dökülme olur.
Sivilce ilacı kullananların hepsinde saç dökülmesi olmaz ama bu yaşta kişiyi çok rahatsız eder. Herkeste aynı şekilde olmaması şu şekilde izah edilir, biotinden zengin beslenen kişilerde biotidinaz eksilse de dökülme görülmez.
Roaccutane a bağlı saç dökülmesi tedavisi günlük 10 mg biotin (B7 vitamini) alınarak önlenebilir. 10 mg B7 vitamini sivilce tedavisi devam ettiği sürece ve sonrası 1-2 ay kullanılmalıdır. Sivilce tedavisi olurken dökülen saçlar geri çıkmayabilir bu sebeple ek olarak biotin alınmalıdır. Biotin sivilce ilacının etkisini azaltmaz hatta cildin daha çabuk iyileşmesini sağlar.
Bilimsel çalışmanın orijinal halini görmek için aşağıdaki adrese bakılabilir.
ht tp://ww w.journalagent.com/turkderm/pdfs/TURKDERM_41_3_90_92.pdf
Bu konuda yapılmış bilimsel çalışmanın özeti aşağıdadır.
Roaccutane saç dökermi sorusunun net cevabı çalışmada vardır.
Orijinal Araflt›rma
Original Investigation
‹zotretinoin Tedavisinin Serum Biyotinidaz Enzim
Aktivitesi Üzerine Etkisi
The Effect of Isotretinoin on Biotinidase Activity
Mustafa Kulaç, Ahmet Kahraman*, fiemsettin Karaca, Mustafa Serteser*
Afyon Kocatepe Üniversitesi, T›p Fakültesi, Dermatoloji ve *Biyokimya Anabilim Dal›, Afyon, Türkiye
90
Yaz›flma Adresi: Dr. Mustafa Kulaç, Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dal›, Pembe Hastane 03200 Afyon, Türkiye
Tel.: 0272 217 17 53 Gsm: 0505 691 03 58 E-mail: drmustafakulac@hotmail.com Al›nd›¤› tarih: 20.09.2006 Kabul tarihi: 03.11.2006
Özet
Amaç: ‹zotretinoin keilit, kseroz, kseroftalmi, alopesi, hiperlipidemi, hepatotoksisite ve teratojenite gibi yan etki potansiyellerine
sahip olan bir ilaçt›r. Biyotinidaz esas olarak karaci¤erde üretilir ve k›smi eksikli¤inde seboreik dermatit, saç
dökülmesi gibi dermatolojik yan etkilere yol açabilir. Literatürde baz› çal›flmalar, izotretinoinin biotinidaz enzim aktivitesini
azaltt›¤› ve baz› dermatolojik yan etkilerin bundan kaynaklanabilece¤ini öne sürmektedir. Ayr›ca baz› yaz›larda da hipervitaminoz
A’n›n yol açt›¤› teratojenik tablo ile biyotinidaz eksikli¤ine ba¤l› teratojenik tablolar›n benzerlikleri not edilmifltir.
Bu çal›flmada, izotretinoin kullan›m›n Türk akne vulgaris hastalar›nda, serum biyotinidaz enzim aktivitesi üzerine etkilerinin
incelenmesi amaçlanm›flt›r.
Gereç ve Yöntem: Çal›flmaya 30 akne vulgarisli hasta al›nd›. Hastalar›n karaci¤er enzimleri, lipid profilleri ve serum biyotinidaz
aktiviteleri izotretinoin tedavisinin bafllang›c›nda ve izotretinoin tedavisinin 60. gününde de¤erlendirildi. Ayn› laboratuar
testleri 30 kontrolde de bir kez olmak üzere de¤erlendirildi.
Bulgular: Serum biyotinidaz aktivitesi izotretinoin tedavisinin 60. gününde bafllang›ç de¤erlerine göre anlaml› derecede
düflük bulundu (bafllang›ç: ortalama: 15.11±9.71 U/l; 60.gün: 7.56±5.48 U/l; p<0.0001). Karaci¤er enzimleri ve lipit
de¤erlerinde (HDL d›fl›nda) bafllang›ca göre anlaml› bir yükselme saptand›. HDL’de ise istatiksel olarak anlaml› bir düflüfl saptand›.
Sonuç: ‹zotretinoin, ya da onun metabolitleri karaci¤erde biyotinidaz enzim aktivitesini azaltmaktad›r. ‹zotretinoin kullan›m›nda
görülen, deri incelmesi, saç dökülmesi gibi baz› dermatolojik yan etkiler, ilac›n kullan›m› ile ortaya ç›kan parsiyel
biyotinidaz eksikli¤i ile iliflkili olabilir. (Turkderm 2007; 41: 90-2)
Anahtar Kelimeler: ‹zotretinoin, biyotinidaz
Summary
Background and Design: Isotretinoin has many adverse reactions such as cheilitis, xerosis, alopecia, hyperlipidemia,
hepatotoxicitity and teratogenicity. Biotinidase is mainly produced in the liver and partial biotinidase deficiency causes
dermatological manifestations, seborrheic dermatitis, alopecia etc. Some studies suggests that isotretinoin reduces the
serum botinidase activity and some adverse effects might be related this deficiency. In addition, some literatures had
reported that the teratogenic findings related hypervitaminosis A has similar characteristics the teratogenic findings
related biotinidase deficiency. In this study, we aimed to investigate the effect of isotretinion on biotinidase activity in
Turkish patients with acne vulgaris.
Material and Method: Thirty patients with acne vulgaris were enrolled to study. The patients had liver function tests, lipid
estimations, and biotinidase activity evaluations at the beginning and on the 60th day of treatment with isotretinoin. The
same laboratory tests were evaluated in 30 controls only once.
Results: Serum biotinidase activity was found to be significantly decreased as compared to the initial values (Initial value:
mean: 15.11±9.71 U/l; 60th day: 7.56±5.48 U/l; p<0.0001). A statistically significant elevation of liver enzymes and lipids,
except high density lipoprotein, was observed at the end of this study.
Conclusion: It is suggested that isotretinoin isomers-metabolites act in the liver, resulting in low biotinidase activity. Some
dermatological adverse reactions associated isotretinoin therapy such as skin fragility, alopecia might be related partial
biotinidase deficieny. (Turkderm 2007; 41: 90-2)
Key Words: Isotretinoin, biotinidase
www.turkderm.org.tr
‹zotretinoin (13-cis-retinoic asit), baflta nodülokistik akne olmak
üzere birçok deri hastal›¤›n›n tedavisinde kullan›lan oral
sentetik bir retinoiddir. Derideki sebase glandlar›n fonksiyonu,
sebum üretimi ve deri lipit tabakas› bileflimi üzerine belirgin
etkilere sahiptir. Bunlara ek olarak, antiinflamatuar, antibiyotik
ve poral oklüzyon üzerine deskuamatif etkileri vard›r.
Retinoid toksisitesi, vitamin A intoksikasyonunda görülen klinik
bulgular ile benzerlik gösterir1
. S›k görülen yan etkileri
aras›nda mukokutanöz reaksiyonlar, jeneralize pruritus, kserozis,
artm›fl deri frajilitesi, el ve ayak tabanlar›nda soyulma,
saçlarda incelme ve dökülme ve göz komplikasyonlar› yer al›r.
Hiperlipidemi, karaci¤er enzimlerinde yükselme, kas ve kemik
a¤r›lar› görülen bafll›ca toksik etkilerdir2,3.
Biyotinidaz eksikli¤i, otozomal resesif geçiflli genetik bir hastal›kt›r.
Tedavi edilmeyen tam enzim eksikli¤i olan bireyler:
nöbet, hipotoni, sa¤›rl›k, geliflme gerili¤i gibi nörolojik; konjuktivit,
görme bozuklu¤u, optik atrofi gibi okuler, ketolaktik
asidoz, organik asidemi gibi metabolik; deri döküntüsü ve
alopesi gibi kutanöz bulgular gösterebilirler. Serum biyotinidaz›n›n
en önemli kayna¤› karaci¤er olup, serum biyotinidaz
aktivitesi, serum albumin miktar› ile do¤ru orant›l›d›r4
.
Kal›tsal biyotinidaz eksikli¤inin, deri döküntüsü ve konjüktivit
gibi retinoidlerin karakteristik yan etkilerine benzer belirtilere
yol açmas›, izotretinoin kullananlarda, ilac›n karaci¤erde
yol açt›¤› toksik etkilere ba¤l› olarak, akiz bir biyotinidaz eksikli¤i
geliflme ihtimalini akla getirmektedir. Literatürde baz›
çal›flmalar, izotretinoin’in biotinidaz enzim aktivitesini azaltt›-
¤› ve baz› dermatolojik yan etkilerin bundan kaynaklanabilece¤ini
öne sürmektedir5
. Ayr›ca baz› yaz›larda hipervitaminoz
A’ n›n yol açt›¤› teratojenik tablo ile biyotinidaz eksikli¤ine
ba¤l› teratojenik tablolar›n benzerlikleri not edilmifltir6
. Bu çal›flmada,
‹zotretinoin kullan›m›n Türk akne vulgaris hastalar›nda,
serum biyotinidaz enzim aktivitesi üzerine etkilerini incelemeyi
amaçlad›k.
Gereç ve Yöntem
Çal›flmaya, yafl ortalamas›, 20±4.8 y›l olan, 30 akne hastas›
(19 kad›n, 11 erkek) dahil edildi. Yafllar› ve cinsiyetleri benzer
30 sa¤l›kl› hastane çal›flan› kontrol grubu olarak seçildi. Çal›fl-
ma için T›bbi Etik Kurulu onay› ve tüm çal›flmaya kat›lanlardan
gönüllü olur formu al›nd›. Tüm hastalar›n tam kan say›m›, karaci¤er
fonksiyon testleri (AST, ALT, alkalen fosfataz, GGT) ve
lipit profillerini içine alan rutin laboratuar incelemeleri oral
izotretinoin tedavisinin (0.5 mg/kg/24 saat) bafllang›c›nda ve
tedavinin 60. gününde de¤erlendirildi. Ayn› laboratuar testleri
kontrol grubunda bir kez olmak üzere de¤erlendirildi. Biyotinidaz
enzim aktiviteleri, hasta grubunda tedavi bafllang›c›nda
ve tedavinin 60. gününde olmak üzere iki kez; kontrol grubunda
ise yaln›zca bir kez, Wolf ve arkadafllar›n›n7 tan›mlad›-
¤› yönteme göre tayin edildi7
. Tüm hastalar akne semptomlar›nda
düzelme ve oluflan yan etkiler aç›s›ndan takip edildi.
‹statistiksel olarak verilerin normal da¤›l›ma uygunlu¤u Shapiro-
Wilk testi ile de¤erlendirildi. Tedavi öncesi ve sonras› de-
¤erlerin karfl›laflt›rmas› “Paired-Samples T testi” ile yap›ld›.
Bulgular
Hastalar›n hepsinin akne semptomlar›nda 60. gün sonunda
belirgin düzelme görüldü. 30 hastan›n hepsinde dudakta kuruma
ve çatlama (keilit), 27’sinde yüzde eritem ve kseroz,
18’inde deri frajilitesi, 15’inde burun kanamas›, 11’inde saçlarda
incelme, 9’unda vücutta kseroz, 9’unda ön kollarda eritem,
7’isinde palmar eksfoliasyon ve 5 hastada saç dökülmesi meydana
geldi (Tablo 1).
Hastalar›n karaci¤er fonksiyon testlerinde ve HDL d›fl›nda, lipit
de¤erlerinde bafllang›ca göre yükselme görüldü. HDL’ de
ise tedavinin 60. gününde azalma dikkati çekti. Bu de¤ifliklikler
alkalen fosfataz ve ALT d›fl›ndakilerde istatistiksel olarak
anlaml› idi (Tablo 2). Biyotinidaz aktivitesi ise, izotretinoin tedavisinin
- gününde bafllang›ç de¤erlerine göre anlaml› derecede
düflük bulundu (bafllang›ç: ortalama: 15.11±9.71 U/l;
60.gün: 7.56±5.48 U/l; p<0.0001 ) (Tablo 3).
Tablo 2. ‹zotretinoinin biyokimyasal testler üzerine etkisi.
Biyokimyasal testler Bafllang›ç (a) 60.gün (b) Kontrol
AST 18.90± 4.88 21.50± 5.72 19.33± 6.32
ALT 15.26± 5.42 18.40± 14.07 18.76± 7.56
Alkalen fosfataz 220.80±133.67 226.33±113.81 188.13±69.95
Trigliserit 97.00± 45.30 131.20± 82.16 126.30±66.10
Kolesterol 154.26± 28.13 175.36± 28.13 158.80±31.89
LDL 81.43± 23.83 99.23± 23.92 84.30±32.15
VLDL 19.04± 9.12 25.80± 16.49 27.64±19.50
HDL 53.33± 9.76 49.40± 10.59 44.03±12.79
De¤erler ortalama± SD olarak ifade edildi. a/b=p<0.05 (ALT ve Alkalen fosfataz için: istatistiksel anlams›z)
Tablo 1. Tedavi alan hastalarda yan etkiler ve görülme s›kl›klar›
Geliflen yan etkiler Hasta say›s› (n=30)
Keilit 30
Yüzde eritem ve kseroz 27
Deri frajilitesi 18
Burun kanamas› 15
Saçlarda incelme 9
Vücutta kseroz 9
Ön kollarda eritem 9
Palmar eksfoliyasyon 7
Saç dökülmesi 5
Kulaç ve ark.
‹zotretinoin ve Biyotinidaz
Türkderm
2007; 41: 90-2 91
www.turkderm.org.tr
Tart›flma
Retinoidler çeflitli biyolojik etkilere sahiptir. Hücre büyümesi,
farkl›laflmas› ve morfogenezi etkiler, tümör promosyonu ve malin
hücre büyümesini inhibe ederler. Ayr›ca immunomodulatuar
ve hücreler aras› yap›flkanl›¤› de¤ifltirici özellikleri vard›r1
. Sebum
sekresyonunu azalt›c› etkisi bilinen, en etkili ilaç, izotretinoin
(13-cis-retinoic asit)’dir. Bu nedenle tedaviye dirençli aknenin tedavisinde
baflar›l› bir flekilde kullan›lmaktad›r. ‹zotretinoinin sebum
sekresyonunu azalt›c› mekanizmas› henüz bilinmemektedir.
Histolojik olarak sebase hücreler bölünmeye devam ederken,
sebum sentezlemezler1
. ‹zotretinoinin mukokutanöz yan
etkileri teorik olarak, epidermal deskuamasyon art›fl›, derideki
sebase glandlar›n fonksiyonu, sebum üretimi ve deri lipit tabakas›
bileflimi üzerine olan etkileriyle aç›klanabilmekle birlikte,
bugüne kadar tam olarak aç›klayan bir mekanizma ortaya konmam›flt›r.
Bu ilac› kullanan hastalar›n hemen hemen tamam›nda
bu yan etkilerin en az bir veya daha fazlas› görülür. Biz de hastalar›m›z›n
tamam›nda keilit, 30 hastan›n 27’sinde de ilave bir
bulgu (yüzde eritem ve kseroz) daha tespit ettik.
Konjenital biyotinidaz eksikli¤i olan çocuklar›n ço¤u kutanöz
ve nörolojik semptomlar ve metabolik anormallikler gösterirler.
Etkilenen çocuklar genellikle, özellikle nemli ve periorifisiyal
alanlarda görülen nonspesifik, eritemli skuaml› olarak tan›mlanan,
makülopapüler bir erüpsiyon gösterirler. fiiddetli
vakalarda likenifikasyon, krutlu lezyonlar görülebilir. Saçlar
seyrek ve incedir. Kirpik ve kafllar› da etkileyebilen parsiyel ya
da total alopesi görülebilir8
. Biyotinidaz biyotinin absorbsiyonunu
ve biyotin ba¤›ml› karboksilazlardan proteoliz yoluyla
a盤a ç›kan serbest biyotinin yeniden ifllenip kullan›l›r hale getirilmesini
sa¤layan bir enzimdir. Bu nedenle eksikli¤inde gö-
rülen belirtiler biyotin eksikli¤indeki ile eflde¤erdir9
. Biyotin
eksikli¤i konjenital enzim eksikli¤ine ba¤l› olanlar d›fl›nda oldukça
nadir olarak görülür. Afl›r› çi¤ yumurta tüketimi (bir biyotin
antagonisti olan, avidin içerir) ve biyotinsiz parenteral
beslenmelere ba¤l› olarak görülebilir. Kollar ve bacaklarda
skuaml› ekzematoid ve kserotik lezyonlar geliflir. “Cheliosis”
(dudak köflelerinde çatlama) ve alopesi vard›r. Letarji ve hipotoni
gibi nörolojik bulgular efllik edebilir10. Biyotinidaz eksikli-
¤i olanlarda görülen bu bulgular izotretinoin kullanan hastalarda
görülen kutanöz yan etkiler ile oldukça benzerlik göstermektedir.
Biyotinidaz enzim aktivitesinin en yüksek oldu¤u
yerin karaci¤er olmas›, izotretinoinin de karaci¤erde s›kl›kla
toksik etkilere yol açmas›, izotretinoin kullanan hastalarda
görülen baz› yan etkilerin, ilac›n karaci¤er düzeyinde bu enzimin
aktivitesini olumsuz etkilemesinden kaynaklanabilece¤ini
akla getirmektedir4,11. Schulpis ve arkadafllar›5 kistik akne
nedeni ile oral izotretinoin kullanan 40 hastada, serum biyotinidaz
enzim aktivitesinde anlaml› bir düflme bulduklar›n› bildirmifllerdir.
Ayn› çal›flmada kan biyotin düzeyinin normal bulundu¤u
ve kutanöz yan etkilerin, enzim aktivitesindeki dü-
flüflle istatistiksel olarak korele olmad›¤›n› rapor etmifllerdir.
Yazarlar, çal›flma grubunda kutanöz bulgular görülür iken nö-
rolojik ve göz bulgular›n›n görülmemesini, izotretinoinin biyotinidaz
enzim aktivitesinde tam bir eksikli¤e de¤il, parsiyel
bir eksikli¤e yol açmas› ile aç›klam›fllard›r. Biz de çal›flmam›zda
Schulpis ve arkadafllar›n›n5 çal›flmas›na benzer olarak enzim
aktivitesinde bafllang›ca göre %50’lik bir azalma tespit ettik.
Literatüre göre enzim aktivitesi %10’un alt›nda ise tam biyotinidaz
eksikli¤i, bundan daha fazla ise parsiyel biyotinidaz
eksikli¤i olarak olarak kabul edilmektedir4
. Bu durumda bizim
hastalar›m›zda da parsiyel biyotinidaz eksikli¤inden söz edilebilir.
Ve izotretinoin kullan›m›na ba¤l› olarak ortaya ç›km›fl
olan baz› yan etkiler bu eksiklik ile aç›klanabilir.
Biyotin eksikli¤inde görülen kutanöz bulgular›n mekanizmas›
bilinmemektedir. Özellikle serumdaki tek zincirli ya¤ asitlerinin
artmas› gibi lipit metabolizmas›ndaki anormallikler üzerinde
durulmaktad›r. Bunun da propiyonil-CoA- karboksilaz
eksikli¤i sonucunda geliflti¤i düflünülmektedir. Uzun zincirli
poli-ansatüre ya¤ asitlerinin sentezindeki veya metabolizmas›ndaki
bozukluk daha da önemli olabilir. Biyotin eksikli¤i
olan hayvanlarda bu ya¤ asitlerinin anormal metabolizmas›
ve deri ya¤ komposizyonundaki de¤iflikliklerin biyotin ve biyotinidaz
eksikli¤inde görülen deri bulgular›n›n gelifliminde
rol oynamas›n›n mümkün oldu¤u ve biyotin eksikli¤i olan ratlara
w-6-PUFA (poli-ansatüre ya¤ asidi) verilerek kutanöz
semptomlar›n geliflmesinin önlendi¤i gösterilmifltir8
.
Sonuç olarak biyotin, glukoneogenez, ya¤ asidi sentezi, dall›-
zincirli aminoasitlerin baz›lar›n›n katabolizmas› gibi önemli
metabolik proçeslere do¤rudan kat›lan bir vitamindir. ‹zotretinonin,
bizim çal›flmam›zla birlikte, toplam iki çal›flmada
parsiyel biyotinidaz eksikli¤ine yol açt›¤› gösterilmifltir. Bu
nedenle bu ilac›n kullan›m›nda ortaya ç›kan baflta mukokutanöz
olmak üzere, baz› yan etkiler bu enzimde meydana
gelen eksiklikle ilgili olabilir. Biyotin deste¤i ile bu enzim eksikli¤inde
görülen belirtilerin önlenebilmesi mümkün oldu¤undan,
izotretinoin alan hastalarda, beraberinde biyotin
deste¤i yapman›n, klinik faydalar›n›n araflt›r›ld›¤› kontrollü
çal›flmalar›n yap›lmas› faydal› olacakt›r.
Kaynaklar
- Peck GL, DiGivionna JJ: The retinoids. In: Dermatology in General
Medicine. Fitzpatrick TB, Eisen AZ, Wolf K, et al (eds). 5th ed. New
York, Mc Graw- Hill, 1999; 729-50.
- Kochbar D, Mildred C: Tretinoin: A review of the nonclinical
developmental toxicology experience. J Am Acad Dermatol 1997;
36: 547-59.
- James M: Isotretinoin for severe acne. Lancet 1996; 347: 1749-50.
- Wolf B: Biotinidase: its role in biotinidase deficiency and biotin
metabolism. J Nutr Biochem 2005; 16: 441-5.
- Schulpis KH, Georgala S, Papakonstantinou ED, Michas T, Karikas
GA: The effect of isotretinoin on biotinidase activity. Skin Pharmacol
Appl Skin Physiol 1999; 12: 28-33.
- Watanabe T, Endo A. Biotin deficiency per se is teratogenic in mice.
J Nutr 1991; 121: 101-4.
- Wolf B, Grier RE, Allen RJ. Biotinidase deficiency: the enzymatic
defect in late onset multiple carboxylase deficiency. Clin Chim Acta
1983; 131: 273-81.
- Mock DM: Skin manifestations of biotin deficiency. Semin Dermatol
1991; 10: 296-302.
- Wolf B, Heard GS: Biotinidase deficiency. Adv Pediatr 1991; 38: 1-
21.
- Higuchi R et al: Biotin deficiency in an infant fed with amino acid
formula and hypoallergenic rice. Acta Paediatr 1996; 85: 872-5.
- Roenick HR: Liver toxity in retinoid therapy. J Am Acad Dermatol
1988; 19: 199-210.
Tablo 3. Serum biyotinidaz enzim aktivitelerinin karfl›laflt›r›lmas›
Bafllang›ç 60.gün Kontrol
Biyotinidaz U/lt 15.11±9.71a 7.56±5.48b 12.57±3.92c
De¤erler ortalama± SD olarak ifade edildi. a/b=p<0.0001; a/c= istatistiksel olarak anlams›z.
Kulaç ve ark.
‹zotretinoin ve Biyotinidaz
Türkderm 92 2007; 41: 90-2
Ww w.turkderm.org.tr
Saç Dökülmesi ve tedavisi hakkında geniş kapsamlı bilgiye http://www.sacdokulmesitesi.net sitesinden ulaşabilirsiniz.
Bir yanıt bırakın